Đúng tính năng sử dụng là yếu tố quan trọng đầu tiên, cho dù là hình thức, màu sắc thế nào. Tuỳ theo yêu cầu công năng đặc thù của không gian, khu vực đó mà chọn vật liệu phù hợp. Chẳng hạn, ốp tường vệ sinh phải đảm bảo yêu cầu chống thấm, dễ cọ rửa; sàn vệ sinh phải chống thấm, chống trơn - trượt, sân phải có khả năng chịu lực tốt, chống trơn...

Tương đồng với không gian kiến trúc cũng là yếu tố cần nhắc đến. Kiến trúc sư là người nắm rõ nhất điều này để đề xuất những loại vật liệu phù hợp, đưa ra giải pháp ốp lát tốt về hướng nhìn, nội dung, ý tưởng thể hiện trên bề mặt. Một loại gạch đẹp nhưng đưa vào bề mặt, vào không gian cụ thể chưa chắc đã đẹp. Gạch đắt tiền cũng không làm nên cái đẹp. Chẳng hạn, các không gian, các khu vực cần sáng sủa, hoặc thiếu sáng không nên dùng gạch tối màu, không gian trang nghiêm như phòng thờ nên lát với màu trầm, không gian phòng trẻ em có thể lát tự do, màu sắc trẻ trung... Các không gian ngoại thất như sân vườn nên sử dụng các loại vật liệu có nguồn gốc tự nhiên, màu trung tính như đá, gạch gốm…

Khi ốp lát cũng cần lưu ý đến tỷ lệ, phải hài hòa với không gian và diện tích. Với những không gian nhỏ như phòng vệ sinh, không nên chọn những vật liệu có kích thước quá lớn. Vật liệu có kích thước lớn gây cảm giác không thuận về thị giác mà còn khiến phải cắt nhiều gạch, gây mất thẩm mỹ. Với những diện lớn thì không nên dùng gạch - đá có kích thước nhỏ, gây nát bề mặt và khó làm phẳng do có quá nhiều mạch.

Mỗi loại vật liệu có những đặc tính, cấu trúc khác nhau. Hiểu và khai thác đúng những đặc tính đó sẽ làm những khu vực ốp lát có chất lượng và thẩm mỹ. Vì vậy, cần khai thác những ưu điểm, tránh được nhược điểm của mỗi loại vật liệu. Ví dụ, đá granite có tính đồng chất cao, kết cấu chắc, không có thớ nên ưu tiên sử dụng chỗ nền, sàn, mặt thao tác dễ va đập, chịu lực như bệ cửa, mặt bếp... Các loại đá có vân thớ, dễ nứt vỡ chỉ nên ốp tường, không nên lát sàn. Gỗ không nên lát ở sàn tầng trệt và các khu vực có nguy cơ ngấm nước... Các khu vực ngoài trời phải sử dụng những loại vật liệu bền trước tác động môi trường hơn là ở trong nhà...

Phù hợp phong thuỷ và tâm lý của chủ nhà là nguyên tắc khá linh hoạt và đòi hỏi kiến trúc sư phải có kiến thức tổng hợp, ngoài các kiến thức mang tính kỹ thuật. Mỗi loại vật liệu có một ảnh hưởng nhất định tới không gian và tâm lý con người. Chọn vật liệu phù hợp dẫu theo nguyên tắc nào cũng vẫn phải hướng tới sự thoải mái cho người sử dụng. Không phải ngẫu nhiên mà gỗ luôn là ưu tiên số một cho vật liệu sàn nhà ở, bởi gỗ (thuộc hành mộc) có tính dương so với các loại vật liệu gạch đá (thuộc hành thổ) khác. Gỗ cho cảm giác ôn hoà, ấm áp, rất phù hợp với nhà ở. Cũng tương tự, trong nội thất không nên sử dụng quá nhiều đá, vì đá cho cảm giác lạnh lẽo.

(Theo SGTT)