Hiện nay, xu hướng mua căn hộ chung cư trả góp bằng hình thức hỗ trợ vay (do các chủ đầu tư dự án nhà ở kết hợp với ngân hàng triển khai) ngày một tăng. Nhưng cách thức này đã thực sự giúp những người có thu nhập trung bình có nhà?

Theo thống kê, hiện nay số tiền các ngân hàng thương mại cho khách hàng vay để mua nhà chiếm 5% tổng dư nợ. Khách hàng có thể vay bằng tiền đồng hoặc vàng, lãi suất được xác định vào từng thời điểm.

Hiện lãi suất cho vay bằng tiền đồng áp dụng tại các ngân hàng khoảng 0,9-1,2%/tháng, lãi suất cho vay vàng khoảng 0,5%-0,6%/tháng. Lãi suất cho vay bằng vàng thấp nhưng khách hàng thường chọn tiền đồng để vay nhằm tránh rủi ro khi giá vàng biến động. Thời gian cho vay tại các ngân hàng thường kéo dài từ 5 năm đến 15 hoặc 20 năm. Tại Trung tâm giao dịch địa ốc ACB, lượng khách mua nhà trả góp tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm ngoái.

Chính vì nhu cầu ngày càng lớn nên các ngân hàng đã tăng mạnh cả về số lượng, thời gian và mức cho vay. Tại Ngân hàng Techcombank, số tiền cho vay của sản phẩm “gia đình trẻ cùng bạn tạo dựng cuộc sống tiện nghi” lên đến 800 triệu đồng, thời gian vay 15 năm, phương thức trả được tính theo hình thức 1/4 thời gian đầu trả 15% tiền gốc; lãi suất được xác định trên lãi suất tiết kiệm thường niên 12 tháng cộng biên độ tối thiểu 0,3%/tháng. Ví dụ, vay 400 triệu đồng, khách hàng sẽ phải trả khoảng 3 triệu đồng/tháng cả lãi và gốc. Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Khu chế xuất Tân Thuận và Công ty Liên doanh Phú Mỹ Hưng đã ký hợp đồng hợp tác tài trợ vốn cho khách hàng mua nhà tại dự án Sky Garden 2 trong khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng với thời gian cho vay 15 năm.

Các ngân hàng như Incombank, Sacombank, Techcombank, Đông Á, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển… cùng kết hợp với các chủ đầu tư triển khai hỗ trợ cho khách hàng có nhu cầu vay mua trả góp, số tiền cho vay từ 50% đến 80% giá trị căn hộ, thời hạn vay kéo dài trên dưới 10 năm.

Cảnh báo mất khả năng trả góp

Theo các công ty môi giới địa ốc, trong quá trình tư vấn, giới thiệu cho khách hàng mua trả góp căn hộ họ đã chứng kiến không ít trường hợp rủi ro mất khả năng chi trả. Cụ thể, chị N.T.T. mua một căn hộ chung cư giá 650 triệu đồng trong khu công nghiệp Tân Bình, số tiền trả trước là 40% giá trị căn hộ, trả trong vòng 10 năm. Trả góp cho ngân hàng chưa được bao lâu thì cả hai vợ chồng chị T. gặp tai nạn giao thông. Trong thời gian nằm chữa trị tại bệnh viện cả hai vợ chồng đều mất việc, không thể trả nổi tiền lãi và gốc cho ngân hàng nên đành bán lại cho người khác với giá “lỗ chút ít”.

“Nằm vào trường hợp của chị T. rất dễ bị phá sản, lâm vào cảnh nợ nần nếu gặp phải chủ đầu tư thờ ơ, không nhiệt tình hỗ trợ, phối hợp với ngân hàng để bán căn hộ cho người khác. Bởi nếu hết thời gian đáo hạn ngân hàng mà chị T. vẫn chưa bán được cho người khác thì căn hộ sẽ bị phát mãi”, một trưởng phòng kinh doanh công ty môi giới địa ốc, cho biết.

Trường hợp khác cũng rất phổ biến dẫn đến nợ nần hoặc chấp nhận bán lỗ căn hộ mua trả góp là khi khách hàng bị mất việc hay thay đổi việc làm nhưng thu nhập thấp hơn thời gian đầu. Năm 2005, anh N.V.B. là trưởng phòng nhân sự, vợ là nhân viên kế toán cho một công ty Hàn Quốc chuyên gia công túi xách, thu nhập của cả hai vợ chồng được 7 triệu đồng/tháng.
Nhằm từ giã cảnh long đong ở trọ, anh chị quyết định mua một căn hộ chung cư ở lầu 3, nằm trong khu công nghiệp Sóng Thần với diện tích hơn 60m2, giá 400 triệu đồng, trả trước 30%, còn lại góp trong vòng 10 năm.
Trả góp cho ngân hàng được hơn một năm thì công ty giải thể, vợ chồng anh thất nghiệp, phải mất gần một năm loanh quanh tìm việc mới. Ở công ty này hai vợ chồng anh B. làm việc cật lực nhưng mức lương mỗi tháng cũng chỉ được 3,5 triệu đồng. Không còn khả năng trả góp mỗi tháng cho ngân hàng, vợ chồng anh B. đành chấp nhận bán lỗ lại.

Theo ông Nguyễn Khánh Hưng, Trưởng Phòng Kinh doanh Công ty TNHH Dịch vụ Xây dựng địa ốc Đất Xanh, khi khách hàng có dự định mua căn hộ chung cư bằng hình thức hỗ trợ vay ngân hàng cần xác định mức độ ổn định, thu nhập của cả hai vợ chồng. Mặt khác, nên tìm đến những đơn vị môi giới, chủ đầu tư dự án nhà ở có nhiều kinh nghiệm và uy tín để được hướng dẫn, hỗ trợ khi xảy ra những sự cố dẫn đến mất khả năng trả góp cho ngân hàng, nhưng vẫn được giải quyết để bảo toàn vốn.

(Theo SGGP)